شکل شاه

 

همچنان ناصرالدین شاه با چهره‌ای مجروح، سوار بر اسب، استوار بر سینه البرز ، در حسرت جاری رود هراز

 

در ايران نخستين بار به فرمان داريوش كبير راه شاهي به صورت سنگفرش از شوش پايتخت ايران تا سارد، مركز ليديه و به طول تقريبي ۲۵۰۰ كيلومتر كشيده شده و در پي آن ساير مناطق كشور نيز با راههاي مناسبي به مركز كشور متصل شد.

 

با به قدرت رسيدن قاجاريه و انتخاب تهران به عنوان پايتخت، به دستور ناصرالدين شاه قاجار مسيرهاي قديمي و مالروي دره‌هاي هراز و چالوس تعمير و به راه ارابه رو تبديل گشتند. در سال ۱۲۹۰ ناصرالدين شاه مجددا دستور به بهسازي مسير لاريجان (هراز) داده و حسين عليخان وزير را به سرپرستي اين كار منصوب نمود. وي نيز با همكاري گاستيگر، مهندس اطريشي كه در خدمت دولت ايران بود جاده را به اندازه‌اي پهن كرد كه دو ارابه بتوانند از آن عبور كنند. در سال ۱۲۹۵ و با اتمام عمليات ساخت اين راه به عنوان يادبود نقشي از شاه قاجار در يكي از صعب العبور ترين نقاط اين مسير به نام تنگ بند بريده بر سينه كوه و مشرف بر رود خروشان هراز حك گرديد.

 

اين نقش برجسته كه در محل به شكل شاه معروف است جديد ترين و آخرين نقش برجسته تاريخي ايران در بين ۱۰۵ نقش برجسته كشف شده به شمار مي‌آيد و در آن ناصر الدين شاه سوار بر اسب در وسط و ۱۰ تن از درباريان در طرفين شاه حجاري شده است.

 

در ايران نخستين بار به فرمان داريوش كبير راه شاهي به صورت سنگفرش از شوش پايتخت ايران تا سارد، مركز ليديه و به طول تقريبي ۲۵۰۰ كيلومتر كشيده شده و در پي آن ساير مناطق كشور نيز با راههاي مناسبي به مركز كشور متصل شد.

در اطراف نقش برجسته كه حدود ۸ متر طول و ۴ متر ارتفاع دارد اشعاري در مدح ناصرالدين شاه و فرمان او در خصوص مرمت راه لاريجان حك شده است

در خلال جنگ جهانی دوم توسط سربازان شوروی سابق بخشی از این اثر تاریخی از جمله صورت ناصرالدین شاه به جهت تیر اندازی این سربازان آسیب دیده ‌است، در زمان پهلوي دوم و با اتمام ساخت راه آسفالته هراز در دهه ۱۳۴۰ و ساخت تونل وانا به منظور حذف منطقه خطرناك تنگ بند بريده، اين نقش برجسته از مسير جاده دور افتاده و تا به امروز به تنهايي بر ديواره سمت غرب تنگه ناظر بر عبور رود هراز ميباشد. براي ديدن اين نقش برجسته بايد بین پمپ بنزین و تونل وانا توقف كرده و حدود ۱۰ دقيقه مسير كناره غربي رودخانه را در پشت تونل ادامه داد.

 

اين نقش برجسته تقريبا روبروي دومين خروجي اضطراري تونل وانا از سمت تهران در جاده هراز تقریباً 105 کیلومتری تهران و 60 کیلومتری آمل واقع شده است

در حال حاضر تنها تابلوي راهنماي اين اثر تاريخي در حدود ۱۵۰ متري تونل وانا از سمت تهران و در سمت چپ جاده پيش از ورودي پل و تونل وانا نصب شده است. محل قرارگيري اين تابلو به گونه اي است كه به هيچ عنوان توجه گردشگراني كه به سمت آمل ميروند را جلب نميكند، از طرفي گردشگران سمت مقابل هم اصلا نوشته هاي تابلو را نميبينند!!!

منبع : http://larijan.ir/

دخمه هاي سنگي (كافر كلي ) در رینه

كافر كلي ها فضاي معماري دست كندي هستند كه توسط گروهي از ساكنان منطقه لاریجان در دل صخره هاي سنگي كوه هاي البرز ساخته شده اند . اگر چه تفسيرهاي فراواني در مورد ساختن اينگونه سازه ها در منطقه توسط محققين ايراد شده ولي گويي هنوز نمي توان در مورد علت ساختاري اين فضاهاي معماري سخني به قطع و يقين بيان كرد
 

کافرکلی از پایین کوه و کنار جاده به صورت حفره­­ هایی به نظر می رسد که غیر قابل دسترسی است.

 

این حفره ها پنجره ها و راههای ورودی خانه های سه طبقه ای است که با 
مهارت و مشقت بسیار 
در دل صخره ها کنده شده اند. وجود اتاق خواب2*3 و 3*3، آشپزخانه، 
سرویس بهداشتی و مخازن و
 کانال هدایت آب نشان می دهد که افرادی این مکان را برای زندگی 
دراز مدت ساخته اند. 

http://larijan.ir

ادامه نوشته

مراسم برف چال

مراسم برف چال

مراسم برف چال عبارت است از : جمع آوری و ریختن برف در یخچالی که گفته می شود در نیمه اول هجری قمری ساخته شده و حدود شش قرن قدمت دارد . هر ساله مردان روستاهای اسک، نیاک و سایر روستاهای همجوار بر حسب رسمی که سید حسن ولی از اجداد آنان بنیاد نهاده است ، در روزی معین از فصل بهار ، آخرین بقایای برف های زمستانی را از کوهستان به داخل یخچال حمل می کنند. یک روز قبل از برگزاری این مراسم ، زنان روستایی با استفاده از آرد نذری و آب چشمه های معدنی اسک خمیری آماده می کنند و در محوطه آرامگاه سید حسن ولی(که در روستای نیاک واقع شده است ) نانی می پزند و در همین حال نوعروسان روستایی ، شیرینی ، رشته و تخم مرغ رنگی آماده می کنند. شب هنگام آنها را به عنوان غذا بین مردان که در مراسم شرکت دارند ، تقسیم می کنند. در روز اجرای مراسم ، کلیه مردان به جز سالخوردگان و بیمارانی که قادر به حرکت نیستند ، از روستا خارج می شوند و در غیاب آنها امور روستا را می‌چرخانند و برای آنکه مطمئن باشند مردی وارد روستا نمی شود، از بین خود نگهبانانی انتخاب می کنند و در گذرگاه و کنار پل می گمارند و چون هیچ مردی در روستا حضور ندارند ، زنان با آزادی کامل و سر و وضعی آراسته، در محوطه ای گرد می آیند و به شادمانی و انجام بازی های مختلف می پردازند. همزمان با این مراسم که در روستا جریان دارد ، مردانی که به کوهستان رفته اند ، هر کدام با توجه به توان و نیروی بدنی خود و استفاده از امکانات موجود می کوشند تا قبل از رسیدن ظهر ، یخچال را پر برف کنند. آنگاه در لطافت هوای بهاری ، بر گستره دشت سفره ای گسترده می شود و مردان خسته از کار ، فارغ از هر گونه دغدغه و نفاقی بر سر یک سفره می نشینند و پس از رفع خستگی عازم خانه های خود می شوند . انجام کلیه مراسم برف چال در "اسک" ضمن آنکه نشانه ای از تعاون و همیاری روستاییان ناحیه است، به کینه ها و کدورت هایی هم که در طول سال بین مردم ایجاد شده پایان می بخشد و با تأمین آب مورد نیاز دامداران در تابستان به رونق دامداری در منطقه نیز کمک می کند .

منبع : http://larijan.ir/